A.D. 875. Eardwulf to Wighelm; grant of 1 sulung and a 'yokelet' at Hamme (? Ham in Romney Marsh, Kent), in return for 120 mancuses of gold; with confirmation by Archbishop Plegmund, A.D. 890 x 923. The land had been given to Eardwulf by King Alfred. Latin with bounds

Archive:

Canterbury, Christ Church

MSS:

1. London, British Library, Cotton Augustus ii. 89 (s. ix 2; BM Facs., ii. 40)
2. Oxford, Bodleian Library, James 24 (S.C. 3861), p. 97 (s. xvii; extract; ex 1)

Printed:

K, 307; B, 539; Earle, pp. 141-4; Pierquin, Recueil, pt 2, no. 40

Comments:

BM Facs., iv, p. 7, contemporary; Stevenson 1904, p. 290 n. 1, genuine, MS 1 in slightly later hand; Wallenberg, KPN, pp. 223-5; Ward 1934a, on bounds; Stenton 1955, p. 50, cited; Brooks 1984, pp. 173-4, 361 n. 77, MS 1 written at the time of Plegmund's confirmation; Dumville 1987, p. 157 n. 52, doubtful that MS 1 should be assigned to Plegmund's pontificate; Nelson 1991, p. 59, on Osweald 'filius regis'; Keynes 1992, p. 71 nn. 77 & 79; Smyth 1995, p. 375; Lapidge 1996, p. 453, passable latinity, perhaps showing effects of Alfred's reforms; Lowe 2001, Appendix III.60

Show all data

  • Metadata

    Text

    • (a) In nomine Domini regnantis per omnia ac disponentis ubique omnia cuius melliflua largitate ditatus ego Earddulfus dabo ac concedo amico meo Wighelmo aliquam partem terre iuris mei ðæt is an swulung 7 an iocleta in illo loco ubi ab incolis dictum est æt Hamme cum eadem libertate quam Ælfredus rex occidentalium Saxonum necnon æt Cantwariorum mihi in ius proprium cum multorum fidelium testimonio donauit Hec facio pro eius conpetenti atque mihi placabili pecunia quam ab eo accepi id est .c. uiginti mancusas auri purissimi Ista ætenim terra prefata \h/is terminibus undique circumcincta est In oriente ham fleot In occidente puplica strata In aquilone hiredes seota to Prestatune 7 se mersc se to ðam ilcan lande belimpð quæm Ælfredus rex ad augmentum predicte donationis tradidit æt in meridie puplica strata oð ðane ford Isti sunt termini huius prenominati marisci In oriente hiredes mersc to Prestatune In occidente hefer fleot In aquilone ham fleot In meridie illa ipsa terra æt Hamme 7 an cinges bocholte fif wena gang fram lacum oð sumermessan . Hec omnia dabo ei in sempiternam hereditatem sibi habendum æt possidendum feliciterque in dies eius perfruendum æt post dies eius cuicumque ei herede placuerit derelinquendum Liberam per omnia habeat potestatem intus æt foris magnis ac modicis notis atque ignotis cum campis siluis pratis pascuis piscationibus omnibusque ad eam rite hac recte pertinentibus Hoc ipsumque omnibus successoribus nostris in nomine omnipotentis Dei obseruare praecipimus ut quamdiu Christiana fides in terra seruetur libera ab omni regali seruitute æternaliter permaneat nisi his tantum tribus causis id est expedicione æt arcis munitione pontisque constructione Si quis autem hoc seruare uoluerit seruetur ei eterna benedictio in celis Si autem absit quot non obtamus ut alicuius personis homo diabolica temeritate instigatus surrexerit qui hanc donationem infringere uel minuere temptauerit sciat se rationem esse redditurum æt a Deo et angelis eius in die iudicii separatum nisi antea digna satisfactione Deo et hominibus hoc emendare uoluerit Actum est autem hec donatio anno dominice incarnationis .dccclxxvo. indictione uero .viii. his testibus consentientibus hac conscribentibus quorum ic nomina infra hac in scedula caraxsantur. Ego Ælfred gratia Dei rex hanc libertatem donationis meae consensi manuque mea propria roboraui et subscripsi Ego Æðeredus archiepiscopus . consensi . et subscripsi. Ego Oswealdus filius regis . consensi . et subscripsi. Ego Ælfstan dux . consensi . et subscripsi. Ego Beorhtulf dux . consensi et subscripsi. Ego Sigulf . minister . regis . consensi . et subscripsi. Ego Sighelm . minister . regis . consensi et subscripsi. Ego Odda . minister . consensi et subscripsi. Ego Mired . minister . consensi et subscripsi. Ego Oswulf . minister . consensi et subscripsi. Ego Wulfstan . minister . consensi . et subscripsi. Ego Heahulf . minister . consensi . et subscripsi. Ego Cenweald . minister . consensi . et subscripsi. Ego Ceolmund . minister . consensi . et subscripsi. Ego Hereweald . minister . consensi . et subscripsi. Ego Eadmund . minister . consensi . et subscripsi. Ego Osweald . minister . consensi . et subscripsi. Ego Eanulf . minister . consensi . et subscripsi. Ego Wulfhere . presbyter et abbas . consensi et subscripsi. (b) Item ad stabilitatem eiusdem donationis ego Plegmundus misericordia Dei archiepiscopus consensi et subscripsi. Ego Beornhelm presbyter et abbas consensi. Ego Beornheah clericus et abbas consensi. Ego Beahstan . presbyter . consensi. Ego Wynhelm . presbyter . consensi.
  • Metadata

    Translation

    • Bounds of Hamme. On the east, Ham creek. On the west, the public street. On the north, the marsh-pasture of the community at Preston. And the marsh which belongs to the same land, which King Alfred granted as an addition to the aforesaid donation. And on the south, the public street as far as the ford. Bounds of the marshland. These are the bounds of this aforesaid marsh. On the east, the marsh of the community at Preston. On the west, hefer creek. On the north, Ham creek. On the south, the same land at Ham. And in the king’s Buckholt passage for five wagons from Lent(?) until midsummer.
  • Metadata

    Old Text

    • Endorsements: (1) in a hand of s. x: Hammes boc (2) in a hand of s. xii: Eardulfus dedit Hamme amico suo Wigelmo quam dederit ei Elfredus Rex . latine In nomine domini regnantis per omnia ac disponentis ubique omnia cujus melliflua largitate ditatus ego Earddulfus dabo ac concedo amico meo Wighelmo aliquam partem terre juris mei ∂æt is an swulung 7 an iocleta in illo loco ubi ab incolis dictum est æt Hamme cum eadem libertate quam Ælfredus rex occidentalium Saxonum necnon æt Cantwariorum mihi in jus proprium cum multorum fidelium testimonio donavit hec facio pro ejus conpetenti atque mihi placabili pecunia quam ab eo accepi id est . c . viginti mancusas auri purissimi ista ætenim terra præfata 'h'is terminibus undique circumcincta est in oriente ham fleot in occidente puplica strata in aquilone hiredes seota to presta tune 7 se mersc se to ∂am ilcan lande belimp∂ quæm Ælfredus rex ad augmentum predicte donationis tradidit æt in meridie puplica strata o∂ ∂ane ford isti sunt termini huius prænominata marisci in oriente hiredes mersc to præsta tune in occidente hefer fleot in aquilone ham fleot in meridie illa ipsa terra æt hamme 7 an cinges bocholte fif wena gang fram lacum o∂ sumermessan . hæc omnia dabo ei in sempiternam hæreditatem sibi habendum æt possidendum feliciterque in dies ejus perfruendum æt post dies ejus cuicumque ei herede placuerit derelinquendum liberam per omnia habeat potestatem intus æt foris magnis ac modicis notis atque ignotis cum campis silvis pratis pascuis piscationibus omnibusque ad eam rite hac recte pertinentibus hoc ipsumque omnibus successoribus nostris in nomine omnipotentis Dei observare praecipimus ut quamdiu Christiana fides in terra servetur libera ab omni regali servitute æternaliter permaneat nisi his tantum tribus causis id est expedicione æt arcis munitione pontisque constructione si quis autem hoc servare voluerit servetur ei eterna benedictio in celis si autem absit quot non obtamus ut alicujus personis homo diabolica temeritate instigatus surrexerit qui hanc donationem infringere vel minuere temptaverit sciat se rationem esse redditurum æt a Deo et angelis ejus in die judicii separatum nisi antea digna satisfactione Deo et hominibus hoc emendare voluerit actum est autem hec donatio anno dominice incarnationis dccclxxvo . indictione . vero . viii . his testibus consentientibus hac conscribentibus quorum ic nomina infra hac in scedula caraxsantur . + Ego Ælfred gratia Dei rex hanc libertatem donationis meae consensi manuque mea propria roboravi et subscripsi . Ego Æ∂eredus archiepiscopus . consensi . et subscripsi . Ego Oswealdus filius regis . consensi . 7 subscripsi . Ego Ælfstan dux . consensi . 7 subscripsi . Ego Beorhtulf dux . consensi . 7 subscripsi . Ego Sigulf . minister . regis . consensi . 7 subscripsi . Ego Sighelm . minister . regis . consensi . 7 subscripsi . Ego Odda . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Mired . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Oswulf . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Wulfstan . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Heahulf . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Cenweald . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Ceolmund . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Hereweald . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Eadmund . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Osweald . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Eanulf . minister . consensi . 7 subscripsi . Ego Wulfhere . presbyter 7 abbas . consensi . 7 subscripsi . Item ad stabilitatem ejusdem donationis ego Plegmundus misericordia Dei archiepiscopus consensi et subscripsi . Ego Beornhelm presbyter 7 abbas consensi Ego Beornheah clericus 7 abbas consensi . Ego Beahstan . presbyter . consensi . Ego Wynhelm . presbyter . consensi .