A.D. 790 for ? 795 (London). Offa, king of the English, to Æthelheard, archbishop of Canterbury; grant of 60 hides (tributaria) at Hayes and Yeading and 30 at Twickenham, Middx. Latin

Archive:

Canterbury, Christ Church

MSS:

1. Canterbury, D.C., C 69 (s. x; OS Facs., i. 3)
2. Cambridge, Corpus Christi College, 189, ff. 195-201v, f. 199v (s. xii; shortened version)
3. Canterbury, D.C., Reg. A, f. 138r-v (s. xiii)
4. Canterbury, D.C., Reg. E, f. 40r-v (s. xiii ex.)
5. Canterbury, D.C., Reg. P, ff. 20v-21r (s. xiii in.; shortened version)
6. London, British Library, Stowe 853, ff. 21r-22v (s. xvii)
7. London, Lambeth Palace Library, 1212, p. 311 (s. xiii)
8. Oxford, Bodleian Library, Tanner 223, f. 10r-v (s. xvi 1)

Printed:

Twysden, X Scriptores, col. 2219, ex MS 2; Somner 1703, Appendix, pp. 41-2; K, 159; HS, pp. 485-6; B, 265, ex MSS 1, 7; Fleming 1997, pp. 129-31 (n. 41), ex MS 5

Comments:

HS, pp. 485-6, spurious; Stenton 1918, p. 449, MS 1 contemporary, but abnormal in structure and phraseology, correct date may be 795 (= Stenton 1970, p. 63); PN Middx, pp. 2, 29, 39, 40; Ekwall 1962, p. 27, on place-name; Bruckner 1965, p. 12 n. 10, MS 1 not contemporary; Stenton 1971, p. 225, treats as authentic; Gelling, ECTV, no. 205, spurious; Scharer 1982, p. 267, spurious; Wormald 1983, p. 110, forgery; Brooks 1984, pp. 120-1, 320-1, spurious, forger perhaps used the record of a 795 synod, MS 1 written in imitative script; Cubitt 1989, p. 35, abbot Utel in witness-list perhaps later Bishop Utel of Hereford; Cubitt 1995, pp. 81, 275, on formulation; cannot be authentic but may be based on a genuine synodal record; Bailey 1996, p. 69, on Hayes

Show all data

  • Metadata

    Text

    • + Ego Offa rex Anglorum . dccxc . anno dominicæ incarnationis nostri autem regni Dei gratia concessi . xxxviii . cogitans de salute anime meæ et de statu regionis Merciorum perueni ad Lundoniam ciuitatem ad conloquium uenerabilis uiri Æþelheardi archiepiscopi et locutus sum cum eo quid pro salute animæ meæ et totius gentis Merciorum Deo omnipotenti darem . Inter hæc postulauit a me uenerabilis archiepiscopus Æþelheard ut darem sibi aliquod supplementum ad æcclesiam sancti saluatoris in urbe Dorobernia . dicens cum omnibus episcopis nostræ regionis . esse inonestum non ditari matrem æcclesiarum a filiabus et filiis suis regibus quos fonte baptismatis regenerauit . Ego uero consensi petitioni illius et omnium episcoporum nostrorum et dedi illi .xc. tributaria terre bipertita in duobus locis . lx . in loco qui dicitur on Lingahæse . et Geddingas circa ribulum qui dicitur Fiscesburna . et . xxx . in aquilonali ripa fluminis Tamis ubi appellatur Tuican ham . ut habeat .lx. ad emendationem æcclesie sancti saluatoris . xxx . uero in Tuicanhamme ad indumentum fratrum qui seruiunt Deo in illa sancta æcclesia . Hanc elemosinam humilis et deuotus ego Offa rex Anglorum pro pignore cristiane fidei totius gentis nostræ offero Deo omnipotenti ad suam sanctam æcclesiam . ut mei memoria et mee carissimæ gentis ibi celebretur et Deo commendetur. Erat autem in conuentu nostro celeberrimus dies pentecostes . et conuentus famulorum Dei quorum nomina scripta sunt hic . Æthelheard archiepiscopus . Ceolwulf episcopus . Unwona episcopus . Haþored episcopus . Ceolmund episcopus . Ealhheard episcopus . Elfhun episcopus . Cyneberht episcopus . Deneferþ episcopus. Wermund episcopus . Weohthun episcopus . Omnes isti una mecum clamauerunt ad Dominum in die sancto in æcclesia sancti Pauli . Spiritus Domini qui hodie repleuit orbem terrarum et omnia continet et scientiam habet . uocis alleluia . et omnes sancti Dei apostoli qui ab illo spiritu repleti sunt tribuat benedictionem sempiternum consentientibus et defendentibus hanc largitatem . et condempnet . et excommunicet . et in hoc sæculo et in futuro eum qui auferat uel minimam partem huius doni ab æcclesia sancti saluatoris quæ sita est in urbe Canteuuariorum . Et respondit omnis chorus . Amen . Ad confirmandum uero hoc largitatis donum hi testes aderant et subscripserunt et confirmauerunt donum saluatori nostro. Ego Offa rex Merciorum cum benedictione omnium episcoporum inpono signum sanctæ + ad confirmationem huius doni mihi donanti ad redemptionem : et minuenti ad æternam condempnationem et sine ullo remedio in inferno ad æterne poene cruciatum. + Ego Ecgferþ rex consensi et subscripsi . et promisi hoc donum semper firmare et augere. + Ego Æthelheard archiepiscopus signum sanctæ crucis inpono et in nomine sancti Saluatoris conscribo. + Ego Colwulf episcopus consensi. + Ego Unwona episcopus consensi. + Ego Haþored episcopus. + Ego Ceolmund episcopus. + Ego Ealhheard episcopus. + Ego Elfhun episcopus. + Ego Cyneberht episcopus. + Ego Deneferþ episcopus. + Ego Wærmund episcopus. + Ego Ealhmund abbas. + Ego Utel abbas. + Ego Forþred abbas. + Brorda princeps. + Bynna princeps. + Esne princeps. + Heardbriht princeps. + Eþelmund princeps. + Eadgar princeps. + Wigga princeps. + Cydda princeps. + Cuðberht princeps. + Ceolmund princeps. + Ubba princeps. + Eobing princeps. Abbreviated version with notice of Offa's grant: (a) [A]nno dominice incarnationis .dccxc. Ego Offa rex Anglorum .xxxviii. anno regni mei, cogitans de salute anime mee et de statu regni mei, perueni ad Lundoniam ciuitatem ad colloquium uenerabilis uiri Athelardi archiepiscopi, et locutus sum cum eo ut aliquid Deo omnipotenti pro salute anime mee darem. Qui petiuit a me ut aliquid supplementum conferrem sibi, ad opus ecclesie sancti saluatoris in Dorobernia, dicens cum episcopis omnibus nostre regionis esse inhonestum non ditari matrem ecclesiarum a filiis suis regibus quos fonte baptismatis regenerauit. Ego uero consensi petitioni illius et omnium episcoporum nostrorum. Dedi enim illi .lxxxx. tributaria terre bipartita in duobus locis, .lx. in loco qui dicitur Linganhese et Geddinges circa riuulum qui dicitur Fiscesburnan et .xxx. in aquilonali parte fluminis Tamisie, ubi appellatur Tuuiccanhamm: .lx. ad emendationem ecclesie sancti saluatoris; .xxx. uero in Tuuiccanhamme ad indumentum fratrum qui seruiunt Deo in illa sancta ecclesia. Hanc elemosinam humilis et deuotus ego Offa rex Anglorum pro pignore Christiane fidei totius gentis nostre offero Deo omnipotenti et sue sancte ecclesie, ut mei memoria et mee carissime gentis ibi celebretur et Deo commendetur. Erat autem in conuentu nostro celeberimus dies Pentecostes, et conuentus famulorum Dei quorum nomina hic scripta sunt: Athelhardus metropolitanus, Ceolwlfus episcopus, Unwona episcopus, Hathoredus episcopus, Ceolmundus episcopus, Ealchardus episcopus, Ælfhunus episcopus, Cynebirhtus episcopus, Deneuerthus episcopus, Weremundus episcopus, Weohthunus episcopus. Omnes isti una mecum clamauerunt ad Dominum in die sancto in ecclesia sancti Pauli: ‘Spiritus Domini qui hodie repleuit orbem terrarum et omnia continet et scientiam habet uocis, alleluia. Et omnes sancti apostoli Dei qui ab illo spiritu repleti sunt, tribuat benedictionem sempiternam consencientibus et defendentibus hanc largitatem et condempnet et excommunicet et in hoc seculo et in futuro eum qui auferat uel minimam partem huius doni ab ecclesia sancti saluatoris que sita est in urbe Cantuariorum’. Et respondit omnis chorus, ‘Amen’. Ad confirmandum hoc largitatis donum hii testes aderant et subscripserunt. Ego Offa rex cum benedictione omnium episcoporum inpono signum sancte crucis ad confirmationem huius doni michi donanti ad redemptionem et minuenti ad eternam dampnationem et sine ullo remedio in inferno ad eterne pene cruciatum. Ego Egeuerth rex consensi et promisi hoc donum semper firmare et augere. Ego Athelardus metropolitanus signum sancte crucis impono et in nomine saluatoris conscribo. Omnes quoque supranominati episcopi subscripserunt. (b) Iste idem Offa dedit ecclesie Christi in Dorobernia uillam nomine Otteford.
  • Metadata

    Old Text

    • Endorsements: (1) s. xi: hyse 7 twiccanham (2) s. xii: Offa rex Merciorum dedit A∂elardo archiepiscopi et ecclesie Christi . xc . tributaria terre . lx . vero ad emenclationem ecclesie . xxx . autem ad indumenta fratrum . Anno dcc oxc o. (3) s. xii: On lingahese 7 twicanham (4) s. xii: . lx . on lingahese apud geddinges circa rivulum qui dicitur fisces burnæ . xxx . apud tuikenham + Ego Offa rex Anglorum . dccxc . anno dominicæ incarnationis nostri autem regni Dei gratia concessi xxx . viii . cogitans de salute animæ meæ et de statu regionis Merciorum perveni ad Lundoniam civitatem ad conloquium venerabilis viri Æˇelheardi archiepiscopi et locutus sum cum eo quid pro salute animæ meæ et totius gentis Merciorum Deo omnipotenti darem . Inter hæc postulavit a me venerabilis archiepiscopus Æˇelheard ut darem sibi aliquod supplementum ad æcclesiam sancti salvatoris in urbe Dorobernia . dicens cum omnibus episcopis nostræ regionis . esse inonestum non ditari matrem æcclesiarum a filiabus et filiis suis regibus quos fonte baptismatis regeneravit . ego vero consensi petitioni illius et omnium episcoporum nostrorum . et dedi illi . xc . tributaria terræ bipertita in duobus locis . lx . in loco qui dicitur on Linga hæse . et Geddingas circa ribulum qui dicitur Fisces burna et . xxx . in aquilonali ripa fluminis Tamis . ubi appellatur Tuican ham . ut habeat . lx . ad emendationem æcclesiæ sancti salvatoris . xxx . vero in Tuicanhamme ad indumentum fratrum qui serviunt Deo in illa sancta æcclesia . hanc elemosinam humilis et devotus ego Offa rex Anglorum pro pignore Christianæ fidei totius gentis nostræ offero Deo omnipotenti ad suam sanctam æcclesiam . ut mei memoria et meæ carissimæ gentis ibi celebretur et Deo commendetur . Erat autem in conventu nostro celeberrimus dies pentecostes . et conventus famulorum Dei quorum nomina scripta sunt hic . Æthelheard archiepiscopus . Ceolwulf episcopus . Unwona episcopus . Haˇored episcopus . Ceolmund episcopus . Ealhheard episcopus . Elfhun episcopus . Cyneberht episcopus . Deneferˇ episcopus . Wermund episcopus . Weohthun episcopus . Omnes isti una mecum clamaverunt ad dominum in die sancto in æcclesia sancti Pauli . 'Spiritus domini qui hodie replevit orbem terrarum et omnia continet et scientiam habet vocis all' . et omnes sancti Dei apostoli qui ab illo spiritu repleti sunt . tribuat benedictionem sempiternam consentientibus et defendentibus hanc largitatem . et condempnet . et excommunicet . et in hoc sæculo et in futuro eum qui auferat vel minimam partem huius doni ab æcclesia sancti salvatoris quæ sita est in urbe Canteuuariorum' . Et respondit omnis chorus . 'Amen' . Ad confirmandum vero hoc largitatis donum hi testes aderant et subscripserunt et confirmaverunt donum salvatori nostro . Ego Offa rex Merciorum cum benedictione omnium episcoporum inpono signum sanctæ + ad confirmationem huius doni mihi donanti ad redemptionem ; et minuenti ad æternam condempnationem . et sine ullo remedio in inferno ad æternæ poenæ cruciatum . + Ego Ecgferˇ rex consensi et subscripsi . et promisi hoc donum semper firmare et augere . + Ego Æthelheard archiepiscopus signum sanctæ crucis inpono et in nomine sancti salvatoris conscribo . + Ego Colwulf episcopus consensi . + Ego Unwona episcopus consensi . + Ego Haˇored episcopus . + Ego Ceolmund episcopus . + Ego Ealheard episcopus . + Ego Elfhun episcopus . + Ego Cyneberht episcopus . + Ego Deneferˇ episcopus . + Ego Wærmund episcopus . + Ego Ealhmund abbas . + Ego Utel abbas . + Ego Forˇred abbas . + Brorda princeps . + Bynna princeps . + Esne princeps . + Heardbriht princeps . + Eˇelmund princeps . + Eadgar princeps + Wigga princeps . + Cydda priceps . + Cu∂berht princeps . + Ceolmund princeps . + Ubba princeps . + Eobing princeps .