S 155

A.D. 799 (Tamworth, Staffs.). Coenwulf, king of Mercia, to Christ Church, Canterbury; restoration of 30 sulungs (aratra) at Charing, 10 at Seleberhtes cert or Bryning lond (Chart) and 4 at Humbinglond in Barham, Kent, previously seized and redistributed by King Offa. Latin

Archive:

Canterbury, Christ Church

MSS:

1. London, British Library, Stowe Charters 7 (s. viii 2; OS Facs., iii. 7; Ch. L.A., iii, no. 223; Making of England, p. 208 [no. 161])
2. Canterbury, D.C., Reg. A, f. 138v (s. xiii)
3. Canterbury, D.C., Reg. E, f. 40v (s. xiii ex.)
4. London, British Library, Stowe 853, ff. 22v-23v (s. xvii)
5. London, Lambeth Palace Library, 1212, pp. 388-389 (s. xiii)
6. Oxford, Bodleian Library, Tanner 223, ff. 10v-11r (s. xvi 1)
7. Cambridge, Corpus Christi College, 189, ff. 195-201v, f. 197r (s. xii; shortened version)
8. Canterbury, D.C., Reg. D, f. 334r (s. xv; shortened version)
9. Canterbury, D.C., Reg. P, f. 15v (s. xiii in.; shortened version)
10. London, Lambeth Palace Library, 1212, pp. 313-314 (s. xiii; shortened version)
11. Oxford, Bodleian Library, Tanner 223, ff. 11v-12r (s. xvi 1; shortened version)

Printed:

Twysden, X Scriptores, col. 2212, ex MS 7; K, 1020, ex MSS 2, 5*; K, 1021, ex Twysden and MS 10; B, 293, ex K and MSS 1, 5; B, 294, ex MS 10; Pierquin, Recueil, pt 3, nos 30, 31; Fleming 1997, p. 118 (no. 15), ex MS 9

Translated:

Whitelock, EHD, no. 80 (pp. 510-11)

Comments:

Stenton 1918, p. 446 and n. 61, original, discusses Offa's royal style (= Stenton 1970, p. 60 and n. 3); Wallenberg, KPN, pp. 84-7, on place-names; Stenton 1955, p. 28, cited; Ch.L.A., iii, no. 223, MS 1 is contemporaneous, very probably original; Ch.L.A., iv, pp. xvi, xviii, xxiii, same scribe probably wrote S 123; production; Bruckner 1965, pp. 24, 28, 41, 44; John 1966, p. 88; Chaplais 1968, pp. 332-3, original, single scribe wrote the main text and later added the date and witnesses (= 1973, pp. 83-4); Chaplais 1969, p. 542 n. 145, on formulation (= 1973, p. 107 n. 145); Vollrath-Reichelt 1971, pp. 163-71, discusses constitutional background of Offa's confiscation; Whitelock, EHD, p. 510, original; Wormald 1982, pp. 111, 126-7, on background; Sawyer 1983, pp. 296-8, on meeting-place; Wormald 1983, pp. 110 n. 45, 115-16, notes Alcuinian influence; Brooks 1984, pp. 114-15, 131, 321-2, original; Brown 1986, p. 129, on script; The Making of England, pp. 205, 208 (no. 161); Fleming 1993, p. 121; Keynes 1994c, pp. 13-4, 19 n. 83; Cubitt 1995, p. 278, original; Thompson 2006, pp. 20 et passim, on script

Show all data

  • Metadata

    Text

    • In nomine redemtoris mundi Ego Coenuulf gratia Dei rex Merciorum . Aeðilheardo archiepiscopo nostro rogante terram .xl.iiii. aratrorum ad metrapolitanam saluatoris ecclesiam spe future reconpensationis reddo ubi ita nominatur aet Ciorrincge xxx. aratrorum aet Seleberhtes cert siue Bryning lond decem Quas uidelicet terras olim rex Egcberhtus magnarum reconpensatione gazarum ad prenominatam perdonauit ecclesiam Item quattuor aratro ubi dicitur Humbing lond . on Biora ham Quam etiam terram prefatus Egcberhtus suo ministro nomine Aldhun tradidit At ille ultra mare tendens suum dederat agrum predictam familiae quae morabatur ad ecclesiam saluatoris . sibimet ipsis in ius proprium et in dominium communis necessitatibus ad habendum et fruendum feliciter in Domino Sed harum post modum possessiones terrarum Offa rex et decus Brittaniae inmutauit suisque distribuit ministris dicens iniustum fuisse quod minister eius presumsisset terram sibi a domino distributam absque eius testimonio in alterius potestatem dare Sed modo tamen ego rex Coenuulfus rogatu prefati pontificis consensientibus omnibus episcopis ac principibus nostris earundem terrarum possessionem pro mea perpetua salute et pace ac uictoria amicissimae Merciorum plebis necnon et erogatione pecunie cuius aestimatio centum tenet mancusas . eodem modo et eodem condicione siue ecclesiam Christi seu etiam illa .iiii. aratra aet Burnan congregatione et familiae Dorouernensis eccle\si/e in ius prorium ad habendum perpetuo perdonabo . sicut ante fuisset constitutum \et condonatum/ sub Egcberhto regi et hanc donationem meam sub inlustrium testimonio uiuorum ut ita permaneant sanctae crucis sigillo confirmo. Facta est autem haec utrumque donatio . anno dominicae incarnationis dcco.xco.viiiio. in uicu regio . aet Tome worðige qui est tertius annus inperii nostri indictio . uero .vii. + Ego Coenuulf rex testes donabo et subscribo + Ego Hygeberht archiepiscopus consentio et subscribo. + Ego Aeðilheard archiepiscopus testes subscribo + Ego Unwuna episcopus subscribo. + Ego Cyneberht episcopus subscribo + Ego Alhheard episcopus subscribo + Ego Haðared episcopus subscribo + Ego Utel episcopus subscribo + Ego Tidferð episcopus subscribo + Ego Eaduulf episcopus subscribo + Ego Wiohthun episcopus subscribo + Ego Haðaberht episcopus subscribo + Ego Alhmund abbas + Ego Bionna abbas + Ego Forðred abbas + Ego Wigmund abbas Hi benerbiles testes consenserunt et subscripserunt. Uerte folium et inspicis nomina principum qui hoc consensientes signum manus imposuer[unt] + Brorda princeps + Esne princeps. + Aethelmund dux + Uigberht dux + Heardberht dux + Ciolmund dux + Eadgar dux + Uicga dux + Beornnoð dux + Heaberht dux + Cuðred dux + Lulling dux Short version: [A]nno dominice incarnationis .dccxcix. Ego Ceneulfus rex, uenerabili archiepiscopo Athelardo et primate tocius Britannie rogante, reddo ecclesie Christi que est in Dorobernia quasdam terras quas olim rex Offa, eidem ecclesie ablatas, suis contulit ministris. Quarum nomina hec Cerringes, Selebertes ceart, Briningland et Burnan in parte occidentali Berham. Has ut prefatus sum terras, pro perpetua salute mea, rogatu prenominati pontificis consentientibusque episcopis et principibus meis, reddo liberas ab omni seculari seruitio et tributo regali, et hanc meam donationem ut inuiolata permaneat sigillo sancte crucis confirmo. Si quis dehinc easdem terras a iure praefate ecclesie amouerit, ex parte omnipotentis Dei et omnium sanctorum et nostra, scilicet tocius concilii in quo hic in nomine Domini congregati sumus, excommunicetur, et a Deo cum diabolo in infernum deputetur, nisi ante mortem Deo et eidem ecclesie Christi in Dorobernia ciuitate satisfaciat.
  • Metadata

    Old Text

    • Endorsements: (1) s. xi: Cyrring . cert (2) s. xii: Kenulf rex dedit Athilar∂ . archiepiscopo . cerring . xxx a . aratra . selebertes cert . biringland . x . item umbingland on berham . iiii . aratra quæ Aldun minister regis ecclesiæ Christi dederat . Item . iiii . aratra et burnan pro . c . manc[us]is auri . latine (3) s. xii, over (2) starting at dedit, the correction: reddidit quas prius Egbertus rex dederat 7 Offa rex abstulit. In nomine redemtoris mundi ego Coenuulf gratia Dei rex Merciorum . Ae∂ilhardo archiepiscopo nostro rogante terram . xl . iiii . aratrorum ad metrapolitanam salvatoris ecclesiam spe futuræ reconpensationis reddo ubi ita nominatur aet Ciornincge . xxx . aratrorum aet Seleberhtes cert sive Bryning lond decem quas videlicet terras olim rex Egcberhtus magnarum reconpensatione gazarum ad prænominatam perdonavit ecclesiam item quatuor aratro ubi dicitur Humbing lond on Biora . ham . quam etiam terram præfatus Egcberhtus suo ministro nomine Aldhun tradidit . at ille ultra mare tendens suum dederat agrum prædictam familiae . quae morabatur . ad ecclesiam salvatoris . sibimet ipsis in jus proprium et in dominium communis necessitatibus ad habendum et fruendum feliciter . in domino sed harum post modum possessiones terrarum Offa rex et decus Brittaniæ inmutavit suisque distribuit ministris dicens injustum fuisse quod minister ejus præsumsisset terram sibi a domino distributam absque ejus testimonio in alterius potestatem dare sed modo tamen ego rex Coenuulfus rogatu præfati pontificis consensientibus omnibus episcopis ac principibus nostris earundem terrarum possessionem pro mea perpetua salute et pace ac victoria amicissimae Merciorum plebis necnon et erogatione pecuniæ . cujus aestimatio centum tenet mancusas . eodem modo et eadem condicione sive ecclesiam Christi seu etiam illa . iiii . aratra aet Burnan congregatione et familiae Dorovernensis ecclesiæ in jus pro[p]rium ad habendum perpetuo p'donabo . sicut ante fuisset constitutum'et condonatum' sub Egcberhto regi et hanc donationem meam sub inlustrium testimonio vivorum ut ita permaneant sanctae crucis sigillo confirmo . Facta est autem haec utrumque donatio anno dominicae incarnationis . dcc o. xc o. viiii o. in vicu regio æt Tome wor∂ige . qui est tertius annus inperii nostri indictio[ne] . vero . vii . + Ego Coenuulf rex testes donabo et subscribo . + Ego Hygeberht archiepiscopus consensi et subscribo . + Ego Ae∂ilheard archiepiscopus testes subscribo . + Ego Unwuna episcopus subscribo . + Ego Cyneberht episcopus subscribo . + Ego Alhheard episcopus subscribo . + Ego Ha∂ared episcopus subscribo . + Ego Utel episcopus subscribo . + Ego Tidfer∂ episcopus subscribo . + Ego Eaduulf episcopus subscribo. + Ego Wiohthun episcopus subscribo . + Ego Ha∂aberht episcopus subscribo . + Ego Alhmund abbas . + Ego Bionna abbas . + Ego For∂red abbas . + Ego Wigmund abbas . Hii venerabiles testes consenseruut et subscripserunt. Verte folium et inspicis nomina principum qui hoc consensientes signum manus imposuerunt . + Brorda princeps . + Aethelmund dux . + Uigberht dux . + Heardberht dux . + Ciolmund dux . + Eadgar dux . + Esne princeps . + Uicga dux . + Beornmo∂ dux . + Heaberht dux . + Cu∂red dux . + Lulling dux . Anno dominicæ incarnationis . dcc . xcix . Ego Cenulphus Rex venerabili archiepiscopo Athelardo et primato tocius Britanniæ rogante . reddo ecclesiæ Christi . quæ est in Dorobernia quasdam terras . quas olim Rex Offa eidem ecclesiæ ablatas suis contulit ministris . Hæc sunt . Cerringges . Selebertes ceart . Briningland et Burnan . in parte occidente Berham . Has ut præfatus sum pro perpetua salute mea rogatu prænominati pontificis consentientibusque episcopis . et principibus meis . reddo liberas ab omni sæculari servitio et tributo regali . et hanc meam donationem ut inviolata permaneat ; sigillo sanctæ crucis confirmo . Si quis de hinc easdem terras a jure præfatæ ecclesiæ amoverit ; ex parte omnipotentis Dei . et omnium sanctorum et nostra . scilicet tocius concilii . in quo hic in nomine domini congregati sumus . excommunicetur . et a Deo cum diabolo in infernum deputetur . nisi ante mortem Deo et eidem ecclesiæ Christi in Dorobernia civitate satisfaciat .