A.D. 995 for 994. King Æthelred to Æscwig, bishop (of Dorchester); confirmation of 30 hides (mansiunculae) at Monks Risborough, Bucks. The land had been sold to Æscwig by Sigeric, archbishop of Canterbury, for 90 pounds of silver and 200 mancuses of gold, in order to raise money to pay off the Danes threatening Canterbury. Latin

Archive:

Canterbury, Christ Church

MSS:

1. Canterbury, D.C., Reg. B, ff. 347r-348r (s. xv)

Printed:

K, 689

Translated:

Whitelock, EHD, no. 117 (pp. 569-70)

Comments:

Sisam 1953, p. 158 n. 3, obviously untrustworthy; Whitelock, EHD, p. 569, authentic, incarnation year probably miscopied, indiction and witnesses point to 994; Gelling, ECTV, no. 155, authentic; Keynes 1980, pp. 124, 251-2, authentic, identical witness-list and dating error in S 1379, discusses Bishop Æscwig's contribution in the drafting of these two texts; Baines 1981a, pp. 91-2; Brooks 1984, pp. 283, 384 n. 80; Lawson 1984, p. 728, on background

Show all data

  • Metadata

    Text

    • In nomine sancti saluatoris qui cuncta a se ex nichilo condita iure gubernat et ad sue potestatis imperium ne in nichilum redacta fluant sui regiminis potentia fortiter constringit seruatque honeste. Cum enim a sapientibus sepe multipliciterque narratum cognouimus quod labencia queque ad sue perdicionis detrimentum festinare uidentur, magno opere cuique fidelium esse satagendum uidetur quo se in presenti bonis iugiter actibus ut possibile est exerceat uita ut in futura de retribucionis gaudeat mercede. Qua de re ego Athilredus, Anglorum rector ceterarumque gencium per circuitum adiacencium gubernator, cuidam meo michi ualde fidelissimo episcopo nomine usitato Eswigo quandam ruris particulam sue potestatis arbitrio concedo libentissimo, .xxxta. uidelicet mansiunculas in loco qui ab indigenis at Risenburga nuncupatur uocabulo. Sed et hoc fidelibus quibuslibet ut necessarium estimamus intimare curamus qua predictum rus serie in propriam prefati episcopi potestatem concessum erat. Cum enim gens pagana Canciam suis stomachando cedibus deuastaret et hostiliter bachando deleret, promittebant se ad ecclesiam sancti saluatoris que in Doruernensi ciuitate sita est ituros et eam suis incendiis funditus delere, nisi pecunia que eis ab archiepiscopo Sirico promissa fuerat ad plenum daretur. Unde multis agitatus ancxietatibus archiepiscopus, cum nec unum tantummodo nummum haberet, iniit consilium et mittens ad presulem prefatum Eswium uidelicet et eum multis obnixe rogitabat precibus quo sibi pecuniam que deerat pro sui amoris diligencia donaret et antedictum rus quo in suo potestatis arbitrio pro hac accipere non renueret multa prece deposcit. Unde talibus permotus miseriis, prefatus presul accepta pecunia, nonaginta uidelicet libras meri argenti ducentasque purissimi auri mancusas, per eosdem nuncios quibus perlatum est ad archiepiscopum mittens consensum prebuit. Qua accepta archiepiscopus accersitis hostibus ad plenum prebuit quod ante quamuis coactus promisit et librum ruris prefati, me presente meisque optimatibus testimonium prebentibus, episcopo Eswig libentissimo tribuens donauit animo ut habeat et possideat quamdiu se esse presencialiter cognoscat et post se heredi cui uoluerit concedat. Sit autem predictum rus ab omni mundiali obstaculo liberum, cum omnibus que ad se pertinere dinoscuntur, tam in magnis quam in modicis rebus, campis, pascuis, pratis, siluis, exceptis istis tribus, expedicione uidelicet, pontis arcisue coedificatione. Est autem predictum rus talibus circumcinctum terminis qui continentur in originali codicello isto litteris Saxonicis et Saxonico ydiomate conscripti. Hanc sane mee munifice concessionis libertatem conantes mutare uel minuere siue frangere, habeant partem cum his quibus dicitur ‘Discedite a me operarii iniquitatis in ignem flammiuomum ibi erit fletus oculorum et stridor dencium’, nisi prius digna penitencia et legalis satisfaccione ante exitum corporalis uite diligenter canonice emendauerit. Anno dominice incarnacionis .dccccxcv. indiccione uero .vii. presens cartula caraxata notatur, hiis testibus quorum inferius nomina scripta uidentur consencientibus. + Ego Ethelredus rex Anglorum huius libertatis donacionem culminis tocius regimen gubernans libenter concessi + Ego Siricus Doruornensis ecclesie archiepiscopus cum signo sancte crucis corroboraui Ego Aelphegus Wyntoniensis ecclesie presul confirmaui Ego Aþelstanus Lundoniensis ecclesie antistes consolidaui Ego Aescuinus Durcestrensis ecclesie pontifex conlaudaui Ego Athelstanus Rouensis ecclesie presul consignaui Ego Ordbyrht Seolesiensis ecclesie antistes impressi Ego Sigar Villanensis ecclesie episcopus adquieui Ego Aelfricus Willtuniensis ecclesie episcopus adunaui Ego Athelwyard dux Ego Aelfrik dux Ego Leofsye dux Ego Leofwyn dux Ego Aelfsye abbas Ego Leofric abbas Ego Bryghtnod abbas Ego Athelmer minister Ego Ordulf minister Ego Wolsryth minister Ego Wolfey minister Ego Aelfsye minister Ego Fraene minister Ego Wolfric minister .
  • Metadata

    Old Text

    • In nomine sancti saluatoris, qui cuncta a se ex nihilo condita iure gubernat et ad suae potestatis imperium ne in nichilum redacta fluant sui regiminis potentia fortiter constringit seruatque honeste. Cum enim a sapientibus saepe multipliciterque narratum cognouimus quod labentia quaeque ad suae perditionis detrimentum festinare uidentur magno opere cuique fidelium esse satagendum uidetur quo se in praesenti bonis iugiter actibus, ut possibile est, exerceat uita ut in futura de retributionis gaudeat mercede. Qua de re, ego Æ∂elredus, Anglorum rector caeterarumque gentium per circuitum adiacentium gubernator, cuidam meo mihi ualde fidelissimo episcopo nomine usitato Æscwigo, quandam ruris particulam suae potestatis arbitrio concedo libentissime .xxx. uidelicet mansiunculas, in loco qui ab indigenis at Risenburga nuncupatur uocabulo; sed et hoc fidelibus quibuslibet, ut necessarium aestimamus, intimare curamus qua praedictum rus serie in propriam praefati episcopi potestatem concessum erat. Cum enim gens pagana Cantiam suis stomachando caedibus deuastaret et hostiliter bachando deleret, promittebant se ad aecclesiam sancti saluatoris, quae in Dorouernensi ciuitate sita est ituros, et eam suis incendiis funditus delere, nisi pecunia, quae eis ab archiepiscopo Sirico promissa fuerat, ad plenum daretur. Unde multis agitatus ancxietatibus archiepiscopus, cum nec unum tantummodo nummum haberet, iniit consilium, et mittens ad praesulem praefatum, Æscwium uidelicet, et eum multis obnixe rogitabat precibus quo sibi pecuniam, quae deerat, pro sui amoris diligentia donaret, et antedictum rus quo in suo potestatis arbitrio pro hac accipere non renueret multa prece deposcit. Unde talibus permotus miseriis praefatus praesul accepta pecunia, nonaginta, uidelicet, libras meri argenti ducentasque purissimi auri mancusas, per eosdem nuncios quibus perlatum est ad archiepiscopum mittens consensum praebuit; qua accepta, archiepiscopus accersitis hostibus ad plenum praebuit quod ante quamuis coactus promisit, et librum ruris praefati me praesente meisque optimatibus testimonium praebentibus episcopo Æscwig libentissimo tribuens donauit animo, ut habeat et possideat quamdiu se esse praesentialiter cognoscat; et post se haeredi cui uoluerit concedat. Sit autem praedictum rus ab omni mundiali obstaculo liberum, cum omnibus quae ad se pertinere dinoscuntur, tam in magnis quam in modicis rebus, campis, pascuis, pratis, siluis, exceptis istis tribus, expeditione, uidelicet, pontis arcisue coaedificatione. Est autem praedictum rus talibus circumcinctum terminis qui continentur in originali codicello isto literis Saxonicis et Saxonico idiomate conscripti, etc. Hanc sane nostrae munificae concessionis libertatem conantes mutare uel minuere siue frangere, habeant partem cum his quibus dicitur, 'Discedite a me operarii iniquitatis in ignem flammiuomum, ibi erit fletus oculorum et stridor dentium,' nisi prius digna poenitentia et legali satisfactione ante exitum corporalis uitae diligenter canonice emendauerit. Anno dominicae incarnationis .DCCCC.XCV. indictione uero .VII. praesens cartula caraxata notatur, hiis testibus, quorum inferius nomina scripta uidentur, consentientibus. + Ego Æ∂elredus rex Anglorum huius libertatis donationem culminis totius regimen gubernans libenter concessi. + Ego Siricus Dorouernensis aecclesiae archiepiscopus cum signo sanctae crucis corroboraui. + Ego Ælphegus Wyntoniensis aecclesiae praesul confirmaui. + Ego Æ∂elstanus Lundoniensis aecclesiae antistes consolidaui. + Ego Æscuinus Durcestrensis aecclesiae pontifex conlaudaui. + Ego Æ∂elstanus Rouensis aecclesiae praesul consignaui. + Ego Ordbyrht Seolesiensis aecclesiae antistes impressi. + Ego Sigar Willanensis aecclesiae episcopus adquieui. + Ego Ælfricus Willtunensis aecclesiae episcopus adunaui. + Ego Æ∂elwyard dux. + Ego Ælfric dux. + Ego Leofsye dux. + Ego Leofwyn dux. + Ego Ælfsye abbas. + Ego Leofric abbas. + Ego Bryghtno∂ abbas. + Ego Æ∂elmar minister. + Ego Ordulf minister. + Ego Wolfry∂ minister. + Ego Wolfeby minister. + Ego Ælfsye minister. + Ego Fræne minister. + Ego Wolfric minister.