A.D. 998 (Easter). King Æthelred to St Andrew's church, Rochester; restitution of 6 sulungs at Bromley, Kent, with swine-pastures in the Weald. Latin with English bounds

Archive:

Rochester

MSS:

1. London, British Library, Cotton Vitellius E. V, f. 195r-v (s. xvi)
2. Maidstone, Kent Archives Office, DRc/R1 (Textus Roffensis), ff. 156v-159v (s. xii 1)
3. Maidstone, Kent Archives Office, DRb/Ar2 (Liber Temporalium), f. 8r-v (s. xiv)

Printed:

Hearne, Textus Roffensis, pp. 120-3; Thorpe, Reg. Roff., pp. 191-2; K, 700 and vol. vi. 243, ex Hearne; Pierquin, Recueil, pt 4, no 72; Campbell, Rochester, no. 32

Comments:

Wallenberg, KPN, pp. 299-301, 313, on place-names; HRH, p. 232, subscriptions are consistent; Campbell, Rochester, pp. xvi-vii, xxiv-v, xxvi-viii, on bounds; no reason for suspicion, discusses estate history; Rumble 1976, p. 172, on swine-pastures; Witney 1976, p. 220, on swine-pastures; Keynes 1980, pp. 96, 101, 103, 121-2, 179, 255-6, authentic; Wormald 1986, pp. 158-9; Wormald 1988, no. 60; Wormald, English Law, p. 149 n. 105; Rumble 2002, pp. 207-8, related in phrasing to SS 885, 888, 889

Show all data

  • Metadata

    Text

    • Px Omnipotens Christus saluator mundi . cuius coeternum cum patre sanctoque spiritu regnum nec incipit nec desinit in seculum . qui in extremo caducorum margine per uterum beate uirginis incarnatus . pro redemptione generis humani in ara sancte crucis semetipsum patienter in odorem suauitatis immolari permisit . euangelicis nos edocet institutis . ut quanto magis mundane uolubilitatis dies sicut umbra pretereunt . et caduca labentis seculi momenta uelut fumus deficiunt . tanto instantius illuc tendat nostre mentis intentio . ubi non annua sed continua est et ineffabili dulcedine referta pascalium deliciarum refectio . ubi tranquilla est et suauis sanctorum in secula seculorum exultatio . et sine fine perpetua cum deo uiuo et uero omnium bonorum possessio . Cuius gratuite pietati cum omni est affectu gratias agendum . quod suorum corda fidelium sancti spiritus illustratione in amorem sui nominis inflammat . et ut sanctos eius pia mente uenerentur inspirat . ut quod nostra possibilitate consequi nequimus . eorum nobis suffragio posse donari speremus . qui ei in illa diuine contemplationis gloria adunati . aeterne beatitudinis sunt diademate coronati . Quod in interioris animi secreto pertractans ego Æðelred deifica annuente clementia gentis Anglorum basileus . omnipotenti Christo . sanctoque apostolo eius Andree . germano beati principis apostolorum Symonis Petri . quoddam ruris æt Bromleage territorium . cuius circuitus ambitum et distributionis funiculum patria dimensione syx sulunga prouinciales solent appellare . et utilitatem siluarum ad eandem terram pertinentium in Andrede . quod utrumque in tempore iuuentutis mee á Hrofensis ecclesie diocesi quibusdam instigantibus abstraxi . libens beniuolus ac deuotus restituo . Cuius tamen rapine predationem . non tám crudeliter quam ignoranter . et maxime Æþelsino quodam infelice . dei omnipotentis ac totius populi inimico instigante . meque eius inique suasioni incaute consentiente fieri iussi . Qui inter cetera que sepe commisit furti et rapine flagitia publicus hostis inuentus . in tantum malitie sue frena laxauit . ut non solum uulgo quoscumque posset inuaderet . sed ut meam quoque puerilem ignorantiam calliditatis sue laqueo circumueniens inretiret . et ut tantum flagitii committerem . improbus prefati sancti loci predo incitaret . insuper idoneum et fidelem michi prepositum mea ab eius inuasione defendentem occideret . Vnde et iusto exigente iudicio disposui . merito eum omni dignitate priuari . ut qui iniuste rapuit aliena . iuste amitteret propria . Nunc autem quia superna michi parcente clementia ad intelligibilem etatem perueni . et que pueriliter gessi in melius emendare decreui ; iccirco domini compunctus gratia quicquid tunc instigante maligno contra sanctum dei apostolum me inique egisse recogito . totum nunc coram deo cum flebili cordis contritione peniteo . et queque opportuna ad eundem locum pertinentia libenter restauro . sperans penitentie mee lacrimas suscipi . et prioris ignorantie uincula solui ab eo qui non uult mortem peccatoris . sed ut magis conuertatur et uiuat . credens me et gratiam inuenire in conspectu apostoli . qui in populo suo mitissimus apparuit . et pro crucifigentibus se exorauit . Et ut toto corde prefatum rus ad ecclesiam eiusdem beati apostoli me restituere ueraciter approbarem . hoc restitutionis testamentum sancte et indiuidue trinitati scribere concessi . et manu mea Godwino prefate ecclesiae antistiti . michi tota deuotione fideli . in conuentu et praesentia optimatum meorum tradidi . cum diuine maiestatis auctoritate et mea precipiens . ut nullus successorum meorum qui post me regnaturi sunt in gente Anglorum . sed nec ulla alia cuiuslibet altioris aut inferioris dignitatis persona hanc tellurem occasione qualibet inuadere presumat . sed semper in posterum portio ipsa ad usum praefate episcopalis sedis episcopi qui nunc eam regit . et hoc renouationis testamentum me donante impetrauit . et omnium qui ei in episcopatum successuri sunt . ab omni terrena seruitute cum omnibus ad se rite pertinentibus libera permaneat . tribus exceptis . rata expeditione . pontis . arcisue reparatione . Siquis igitur hanc diuinam pariter et meam auctoritatem . facibus auaricie estuans . aut arrogantie fastu tumidus inmutare presumpserit . aeterne maledictioni subiaceat . et cum diabolo et angelis eius in inferno sine fine damnatus intereat . nisi digne peniteat . quod iniqua praesumptione deliquit . His limitibus idem rus hinc inde gyratur . Þis synd ðara syx sulunga landgemæra to Bromleage . Ærest on eastan Cyselhyrstesgemæra . þonne on Croptunesgemæra . þonne þanon on Rugebeorgesgemæro . þonne on suðhealfe Cyssestanesgemæra forð be weardsetlan . þonne be westan Wichamesgemæra . 7 Beohhahamesgemæra . þonne be norðan Beringahamesgemæra . 7 Modingahammesgemæra . 7 þanon eft east on cynges gemæra. þæt on Cyselhyrst . Hec utilitas siluarum ad eandem terram pertinet in Andrede . Billanoran de Lindhy\r/ste . 7 on Gleppanfelda Scearnden . 7 þærryhte wið Þornden . 7 Broccesham be eastan éa . 7 tannera hole . 7 Trinhyrst . Anno dominice incarnationis . dccccxcviii . indictione . xi . recurrente annua pascali solennitate . qua uerus agnus pro nostra omnium redemptione immolatus . destructo mortis imperio resurrexit . et credentibus regna celorum patefecit ; scripta est hec carta . et me donante in manus episcopi Godwini . ad ecclesiam Sancti Andree apostoli tradita . his testibus unanimiter adclamationem prebentibus . + Ego Æðelred diuina gratia fauente rex Anglorum . huius renouationis testamentum scribere concessi . + Ego Ælfric Doruernensis ecclesie archiepiscopus assensum prebui . + Ego Ealdulf Eboracensis ecclesie archiepiscopus consensi . + Ego Ælfheah Uuintoniensis ecclesiae episcopus adquieui . + Ego Ælfheah episcopus corroboraui . + Ego Æscwig episcopus consignaui . + Ego Aþulf episcopus consolidaui . + Ego Wulfstan episcopus consigillaui . + Ego Alfwold episcopus confirmaui . + Ego Wulfsige episcopus consensi . + Ego Ordbirht episcopus corroboraui . + Ego Ealdred episcopus consignaui . + Ego Ælfwine episcopus conclusi . + Ego Æþelstan clito . + Ego Egcbirht clito . + Ego Eadmund clito . + Ego Eadred clito . + Ego Eadwig clito . + Ego Ælfweard abbas . + Ego Wulfgar abbas . + Ego Ælfsige abbas . + Ego Lyfing abbas . + Ego Æþelweard dux . + Ego Ælfric dux . + Ego Leofsige dux . + Ego Ælfhelm dux . + Ego Leo\f/wine dux . + Ego Byrhtwold minister . + Ego Æþelmær . minister . + Ego Ordulf minister . + Ego Wulfget minister . + Ego Leofwine minister . + Ego Wulfric minister . + Ego Wulfheah minister . + Ego Sigred minister . + Ego Sigweard minister . + Ego Fræna minister . + Ego Leofwine minister . + Ego Wynnelm minister . + Ego Æþelmær . minister . + Ego Ælfgar minister . + Ego Ælfweard minister . + Ego Leofric minister . + Ego Æþelric minister . + Ego Æþelweard minister . + Nos omnes optimates consensimus .
  • Metadata

    Old Text

    • De Bromleage; Px Omnipotens Christus saluator mundi . cuius coeternum cum patre sanctoque spiritu regnum nec incipit nec desinit in seculum . qui in extremo caducorum margine per uterum beate uirginis incarnatus . pro redemptione generis humani in ara sancte crucis semetipsum patienter in odorem suauitatis immolari permisit . euangelicis nos edocet institutis . ut quanto magis mundane uolubilitatis dies sicut umbra pretereunt . et caduca labentis seculi momenta uelut fumus deficiunt . tanto instantius illuc tendat nostre mentis intentio . ubi non annua sed continua est et ineffabili dulcedine referta pascalium deliciarum refectio . ubi tranquilla est et suauis sanctorum in secula seculorum exultatio . et sine fine perpetua cum deo uiuo et uero omnium bonorum possessio . Cuius gratuite pietati cum omni est affectu gratias agendum . quod suorum corda fidelium sancti spiritus illustratione in amorem sui nominis inflammat . et ut sanctos eius pia mente uenerentur inspirat . ut quod nostra possibilitate consequi nequimus . eorum nobis suffragio posse donari speremus . qui ei in illa diuine contemplationis gloria adunati . aeterne beatitudinis sunt diademate coronati . Quod in interioris animi secreto pertractans ego Æ∂elred deifica annuente clementia gentis Anglorum basileus . omnipotenti Christo . sanctoque apostolo eius Andree . germano beati principis apostolorum Symonis Petri . quoddam ruris æt Bromleage territorium . cuius circuitus ambitum et distributionis funiculum patria dimensione syx sulunga prouinciales solent appellare . et utilitatem siluarum ad eandem terram pertinentium in Andrede . quod utrumque in tempore iuuentutis mee Hrofensis ecclesie diocesi quibusdam instigantibus abstraxi . libens beniuolus ac deuotus restituo . Cuius tamen rapine predationem . non t m crudeliter quam ignoranter . et maxime Æˇelsino quodam infelice . dei omnipotentis ac totius populi inimico instigante . meque eius inique suasioni incaute consentiente fieri iussi . Qui inter cetera que sepe commisit furti et rapine flagitia publicus hostis inuentus . in tantum malitie sue frena laxauit . ut non solum uulgo quoscumque posset inuaderet . sed ut meam quoque puerilem ignorantiam calliditatis sue laqueo circumueniens inretiret . et ut tantum flagitii committerem . improbus prefati sancti loci predo incitaret . insuper idoneum et fidelem michi prepositum mea ab eius inuasione defendentem occideret . Vnde et iusto exigente iudicio disposui . merito eum omni dignitate priuari . ut qui iniuste rapuit aliena . iuste amitteret propria . Nunc autem quia superna michi parcente clementia ad intelligibilem etatem perueni . et que pueriliter gessi in melius emendare decreui ; iccirco domini compunctus gratia quicquid tunc instigante maligno contra sanctum dei apostolum me inique egisse recogito . totum nunc coram deo cum flebili cordis contritione peniteo . et queque opportuna ad eundem locum pertinentia libenter restauro . sperans penitentie mee lacrimas suscipi . et prioris ignorantie uincula solui ab eo qui non uult mortem peccatoris . sed ut magis conuertatur et uiuat . credens me et gratiam inuenire in conspectu apostoli . qui in populo suo mitissimus apparuit . et pro crucifigentibus se exorauit . Et ut toto corde prefatum rus ad ecclesiam eiusdem beati apostoli me restituere ueraciter approbarem . hoc restitutionis testamentum sancte et indiuidue trinitati scribere concessi . et manu mea Godwino prefate ecclesiae antistiti . michi tota deuotione fideli . in conuentu et praesentia optimatum meorum tradidi . cum diuine maiestatis auctoritate et mea precipiens . ut nullus successorum meorum qui post me regnaturi sunt in gente Anglorum . sed nec ulla alia cuiuslibet altioris aut inferioris dignitatis persona hanc tellurem occasione qualibet inuadere presumat . sed semper in posterum portio ipsa ad usum praefate episcopalis sedis episcopi qui nunc eam regit . et hoc renouationis testamentum me donante impetrauit . et omnium qui ei in episcopatum successuri sunt . ab omni terrena seruitute cum omnibus ad se rite pertinentibus libera permaneat . tribus exceptis . rata expeditione . pontis . arcisue reparatione . Siquis igitur hanc diuinam pariter et meam auctoritatem . facibus auaricie estuans . aut arrogantie fastu tumidus inmutare presumpserit . aeterne maledictioni subiaceat . et cum diabolo et angelis eius in inferno sine fine damnatus intereat . nisi digne peniteat . quod iniqua praesumptione deliquit . His limitibus idem rus hinc inde gyratur . ˝is synd ∂ara syx sulunga landgemæra to Bromleage . Ærest on eastan Cyselhyrstesgemæra . ˇonne on Croptunesgemæra . ˇonne ˇanon on Rugebeorgesgemæro . ˇonne on su∂healfe Cyssestanesgemæra for∂ be weardsetlan . ˇonne be westan Wichamesgemæra . 7 Beohhahamesgemæra . ˇonne be nor∂an Beringahamesgemæra . 7 Modingahammesgemæra . 7 ˇanon eft east on cynges gemæra. ˇæt on Cyselhyrst . Hec utilitas siluarum ad eandem terram pertinet in Andrede . Billanoran de Lindhy'r'ste . 7 on Gleppanfelda Scearnden . 7 ˇærryhte wi∂ ˇornden . 7 Broccesham be eastan éa . 7 tannera hole . 7 Trinhyrst . Anno dominice incarnationis . dccccxcviii . indictione . xi . recurrente annua pascali solennitate . qua uerus agnus pro nostra omnium redemptione immolatus . destructo mortis imperio resurrexit . et credentibus regna celorum patefecit ; scripta est hec carta . et me donante in manus episcopi Godwini . ad ecclesiam Sancti Andree apostoli tradita . his testibus unanimiter adclamationem prebentibus . + Ego Æ∂elred diuina gratia fauente rex Anglorum . huius renouationis testamentum scribere concessi . + Ego Ælfric Doruernensis ecclesie archiepiscopus assensum prebui . + Ego Ealdulf Eboracensis ecclesie archiepiscopus consensi . + Ego Ælfheah Uuintoniensis ecclesiae episcopus adquieui . + Ego Ælfheah episcopus corroboraui . + Ego Æscwig episcopus consignaui . + Ego Aˇulf episcopus consolidaui . + Ego Wulfstan episcopus consigillaui . + Ego Alfwold episcopus confirmaui . + Ego Wulfsige episcopus consensi . + Ego Ordbirht episcopus corroboraui . + Ego Ealdred episcopus consignaui . + Ego Ælfwine episcopus conclusi . + Ego Æˇelstan clito . + Ego Egcbirht clito . + Ego Eadmund clito . + Ego Eadred clito . + Ego Eadwig clito . + Ego Ælfweard abbas . + Ego Wulfgar abbas . + Ego Ælfsige abbas . + Ego Lyfing abbas . + Ego Æˇelweard dux . + Ego Ælfric dux . + Ego Leofsige dux . + Ego Ælfhelm dux . + Ego Leo'f'wine dux . + Ego Byrhtwold minister . + Ego Æˇelmær . minister . + Ego Ordulf minister . + Ego Wulfget minister . + Ego Leofwine minister . + Ego Wulfric minister . + Ego Wulfheah minister . + Ego Sigred minister . + Ego Sigweard minister . + Ego Fræna minister . + Ego Leofwine minister . + Ego Wynnelm minister . + Ego Æˇelmær . minister . + Ego Ælfgar minister . + Ego Ælfweard minister . + Ego Leofric minister . + Ego Æˇelric minister . + Ego Æˇelweard minister . + Nos omnes optimates consensimus .