A.D. 1002. King Æthelred to Ælfric, archbishop; grant of 24 hides (mansae) at Dumbleton, Gloucs., including land comprising 17 hides to the west of the river Isbourne (i.e. at Dumbleton), 2 hides in the common land at Aston Somerville, Gloucs., and 5 hides of woodland at Fleferth (? Kington near Flyford Flavell, Worcs.), in return for 50 talents. The land had been forfeited by a woman for adultery. Latin with English bounds

Archive:

Abingdon

MSS:

1. London, British Library, Cotton Claudius B. VI, ff. 100v-101v (s. xiii in.)
2. London, British Library, Cotton Claudius C. IX, ff. 105-203, f. 127r-v (s. xii 2; no bounds)
3. Oxford, Bodleian Library, Gough Berks 20 (S.C. 17734), ff. 5v-6v, 7rv (s. xviii; ex 1)

Printed:

K, 1295; Stevenson, Chron. Abingdon, i. 411-15; Pierquin, Recueil, pt 5, no. 40; Hooke 1990, p. 351, bounds only; Kelly, Abingdon, no. 132

Comments:

Grundy, Worcs., II, pp. 41-2, on bounds of Fleferth; Grundy, Gloucs., pp. 116-18, on bounds of Dumbleton; PN Gloucs., i. 9, ii. 3, 9, 11; Finberg, ECWM, no. 143 (pp. 65, 125), authentic; Finberg 1972, pp. 488, 495, on reference to common land; HRH, p. 235, subscriptions almost consistent, but two bishops of Dorchester sign; Hooke 1980, pp. 40, 48; Keynes 1980, pp. 107-8, 258-9, on formulation; apparently authentic; Wormald 1988, no. 68; Hooke 1990, pp. 351-3, on bounds; Kelly, Abingdon, no. 132, authentic

Show all data

  • Metadata

    Text

    • Largitori bonitatis tocius in sue maiestatis stellato super cherubim residente solio, omniaque que sub trifaria rerum machina ab ipso facta continentur sue diuinitatis moderante monarchia. Nos miserrimi pauperes, pusilli terra peregrinique cinis puluerisque fauilla, et ineuitabili mortis obnoxii cirographo, primo nostro Ade uicissitudine sue obiecto preuaricationis, nudi hinc lacrimibilibus exire compellimur casibus, nichil nobiscum huius seculi preter peccata portantes, nisi quis, Dei solummmodo saluatus miseratione, fideique spei et karitatis armis premunitus inexpugnabilibus, multiplici proborum preualente qualitate meritorum, dignius ad tanti tribunal iudicis ut retributionem proprii laboris sortiatur, inmortalem representari ab angelicis mereatur spiritibus, secundum quod noster patientissimus Iob hora sui orbitatis promulgat uaticinando: 'Nudus egressus sum de utero matris mee, et nudus reuertar illuc', rursumque, 'Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit ita factum est. Sit nomen Domini benedictum'. Si ergo ille sanctissimus uir in artiori uite sue dampno anxietatis tam honorificas suo factori exsoluere non est cunctatus gratias, quid obstat mihi ab ipso omnium distributori dignitatum sat redundanti collata potestate, a plebibus quoque que nostre regali circumquaque subiacent dicioni, Æþelred agnominato. Si et supradicti norma uatis ipsius nomen digna extollere laude non differam promptissima deuotione ea que ab ipso mihi de die in diem proueniunt, suis prout cuiusque necessitas poposcerit distribuendo fidelibus. Uerum ut sermonis initium ad certum perducatur finem, quandam possessionis proprie tellurem, .xx. scilicet ac .iiii. mansarum ab indigenis æt Dumoltun appellatam, tribusque in locis disiacentem, meo admodum fideli largior archipresuli Ælfrico, quam ipse a me cum .l. talentis exigebat, ponderosa trutinationis publice probatis liberatione. Que portio terre cuiusdam femine fornicaria preuaricatione mihimet uulgari subacta est traditione. Itaque ut diximus ternis diuiditur in locis, .x. et .vii. in occidentali parte fluminis Esingburnan continens mansas, ac duas in orientali eiusdem torrentis climate sorte communes populari æt Eastune, necnon et .v. locis siluaticis in utriusque parte riuuli qui Piduuella appellatur, huiusque agnomen loci æt Fleferht dicitur. Et hoc definimus ut predictus pontifex hoc donum sibi quamdiu uixerit, cum omnibus ad se rite pertinentibus, campis, siluis, pratis, pascuis confiniisque siluaticis, omni mundiali seruitio possideat liberrimum, tribus exceptis, expeditione, arcis seu pontis contructione. Qui uero hoc augmentare uoluerit, augeatur ei benediccio superna. Qui autem minuere temptauerit uel aliud quid adinuenerit contrarietatis, seu antiquorem forsan produxerit scedulam, a Christianismo anathematizetur latrociniique crimine obiurgetur, ni quantocius resipiscat. His metis hec tellus cingitur. Ærest to Dumeltun. Eastan on Esingburnan, þanon suðan of Esingburnan westweardes 7lang dices, þæt swa up on gerihte on dagan oran, þæt swa 7lang stæð broces in gemære dic, þæt swa 7lang on secgmære, þæt swa of secgmære est rihte in Esingburnan on dyrna ford. þonne sindon þis þa gemære æt Pidwyllan. Of Pidwellan on crundelu, of crundelum suð rihte 7lang hricges on tittandune, of tittandune west on cealdan wyllan, þanon on winterburnan swa on Pidwyllan, of Pidwyllan on eomæres mædwe, 7 swa on oþerne winterburnan þæt on Pidwellan, 7 þeder hyrð inn an haga on port, 7 swa 7lang Pidwellan up oð crundelu. Acta annotataque est hec donatio anno ab incarnatione Christi .mii., indictione .xv., horum consensu sapientum quorum nomina inferius titulata cernuntur. + Ego Aþelredus rex Anglorum hanc munificentiam largitus sum. + Ego Aþelstan filius regis. + Ego Ecgbyrht filius regis. + Ego Eadmund filius regis. + Ego Eadred filius regis. + Ego Eadwig filius regis. + Ego Eadgar filius regis. + Ego Alfricus archiepiscopus precio adquisiui. + Ego Ælfheah episcopus adnotaui. + Ego Uulfstan episcopus adquieui. + Ego Alfheah episcopus adunaui. + Ego Aþulf episcopus assensi. + Ego Æscuuig episcopus adfirmaui. + Ego Alfuuold episcopus adsignaui. + Ego Liuuing episcopus. + Ego Aþelric episcopus. + Ego Ælfgar episcopus. + Ego Goduuine episcopus. + Ego Ordbryht episcopus. + Ego Ealdred episcopus. + Ego Ælfhelm episcopus. + Ego Ælfuuerd abbas. + Ego Ælfsige abbas. + Ego Uulfgar abbas. + Ego Keanulf abbas. + Ego Goduuine abbas. + Ego Ælfere abbas. + Ego Ælfsige abbas. + Ego Germanus abbas. + Ego Eadnoð abbas. + Ego Alfric abbas. + Ego Leofric abbas. + Ego Uulfric abbas. + Ego Leofric abbas. + Ego Ælfgar abbas. + Ego Ælfric dux. + Ego Ælfhelm dux. + Ego Leofuuine dux. + Ego Aþelmær minister. + Ego Ordulf minister. + Ego Uulfheah minister. + Ego Uulfric minister. + Ego Uulfgeat minister. + Ego Freana minister. + Ego Aþelmær minister. + Ego Aþeluuold minister. + Ego Aþelric minister. + Ego Byrhtric minister. + Ego Eadric minister.
  • Metadata

    Old Text

    • C. BL Cotton Claudius C. xi, 127rv: copy, s. xii Rubric: Carta regis Æthelredi de Dumeltuna. D. BL Cotton Claudius B. vi, 100v-101v: copy, s. xiii Rubric: Carta Adeltredi regis de Dummeltun. Largitori bonitatis tocius in sue maiestatis stellato super cherubim residente solio, omniaque que sub trifaria rerum machina ab ipso facta continentur sue diuinitatis moderante monarchia. Nos miserrimi pauperes pusilli terra peregrinique cinis puluerisque fauilla . Et ineuitabili mortis obnoxii cirographo, primo nostro Ade uicissitudine sue obiecto preuaricationis. Nudi hinc lacramibilibus exire compelluntur casibus, nichil nobiscum huius seculi preter peccata portantes, nisi quis Dei solummmodo saluatus miseratione, fideique spei et karitatis armis premunitus inexpugnabilibus multiplici proborum preualente qualitate meritorum,dignius ad tanti tribunal iudicis ut retributionem proprii laboris sortiatur inmortalem representari ab angelicis mereatur spiritibus, secundum quod noster patientissimus Iob hora sui orbitatis promulgat uaticinando 'Nudus egressus sum de utero matris mee, [et] nudus reuertar illuc'. Rursumque 'Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit ita factum est. Sit nomen Domini benedictum'. Si ergo ille sanctissimus uir in artiori [uite] sue dampo anxietatis tam honorificas suo factori exsoluere non est cunctatus gratias. Quid constat mihi ab ipso omnium distributori dignitatum sat redundanti collata potestate, a plebibus quoque que nostre regali circumquaque subiacent dicioni, Æˇelred agnominato. Si et supradicti norma uatis ipsius nomen digna extollere laude non differam promptissima deuotione ea que ab ipso mihi de die in diem proueniunt, suis prout cuiusque necessitas poposcerit distribuendo fidelibus. Uerum ut sermonis initium ad certum perducatur finem, quandam possessionis proprie tellurem, .xx. scilicet ac .iiii. mansarum ab indigenis æt Dumoltan appellatam, tribusque in locis disiacentem, meo admodum fideli largior archipresuli Alfrico, quam ipse a me cum .l. talentis exigebat, ponderosa trutinationis publice probatis liberatione. Que portio terre cuiusdam femine fornicaria preuaricatione mihimet uulgari subacta est traditione. Itaque ut diximus ternis diuiditur in locis, .x. et .vii. in occidentali parte fluminis Esingburnan continens mansas, ac duas in orientalis eiusdem torrentis climate sorte communes populari æt Eastune, necnon et .v. locis siluaticis in utriusque parte riuuli qui Piduuella appellatur, huiusque agnomen loci æt Fleferht dicitur. Et hoc definimus ut predictus pontifex hoc donum sibi quamdiu uixerit, cum omnibus ad se rite pertinentibus, campis, siluis, pratis, pascuis confiniisque siluaticis, omni mundiali seruitio possideat liberrimum, tribus exceptis, expeditione, arcis seu pontis contructione. Qui uero hoc augmentare uoluerit, augeatur ei benediccio superna. Qui autem minuere temptauerit uel aliud quid adinuenerit contrarietatis, seu antiquorem forsan produxerit scedulam, a Christianismo anathematizetur latrociniique crimine obiurgetur, ni quantocius resipiscat. His metis hec tellus cingitur. Ærest to Dumeltun. Eastan on Esingburnan, ˇanon su∂an of Esingburnan westweardes 7lang dices, ˇæt swa up on gerihte on dagan oran, ˇæt swa 7lang stæ∂ broces in gemære dic, ˇæt swa 7lang on secgmære, ˇæt swa of secgmære est rihte on Esingburnan on dyrna ford. ˝onne sindon ˇis ˇa gemære æt Pidwyllan. Of Pidwellan on crundelu, of crundelum su∂ rihte 7lang hricges on tittandune, of tittandune west on cealdan wyllan, ˇanon on winterburnan swa on Pidwyllan, of Pidwyllan on eomæres mædwe, 7 swa on oˇerne winterburnan ˇæt on Pidwellan, 7 ˇeder hyr∂ inn an haga on port, 7 swa 7lang Pidwellan up o∂ crundelu. Acta annotataque est hec donatio anno abb incarnatione Christi .mii., indictione .xv., horum consensu sapientum quorum nomina inferius titulata cernuntur. + Ego Aˇelredus rex Anglorum hanc munificentiam largitus sum. + Ego Aˇelstan filius regis. + Ego Ecgbyrht filius regis. + Ego Eadmund filius regis. + Ego Eadred filius regis. + Ego Eadwig filius regis. + Ego Eadgar filius regis. + Ego Alfricus archiepiscopus precio adquisiui. + Ego Ælfheah episcopus adnotaui. + Ego Uulfstan episcopus adquieui. + Ego Alfheah episcopus adunaui. + Ego Aˇulf episcopus assensi. + Ego Æscuuig episcopus adfirmaui. + Ego Alfuuold episcopus adsignaui. + Ego Liuuing episcopus. + Ego Aˇelric episcopus. + Ego Ælfgar episcopus. + Ego Goduuine episcopus. + Ego Ordbryht episcopus. + Ego Ealdred episcopus. + Ego Ælfhelm episcopus. + Ego Ælfuuerd abbas. + Ego Ælfsige abbas. + Ego Uulfgar abbas. + Ego Keanulf abbas. + Ego Goduuine abbas. + Ego Ælfere abbas. + Ego Ælfsige abbas. + Ego Germanus abbas. + Ego Eadno∂ abbas. + Ego Alfric abbas. + Ego Leofric abbas. + Ego Uulfric abbas. + Ego Leofric abbas. + Ego Ælfgar abbas. + Ego Ælfric dux. + Ego Ælfhelm dux. + Ego Leofuuine dux. + Ego Aˇelmær minister. + Ego Ordulf minister. + Ego Uulfheah minister. + Ego Uulfric minister. + Ego Uulfgeat minister. + Ego Freana minister. + Ego Aˇelmær minister. + Ego Aˇeluuold minister. + Ego Aˇelric minister. + Ego Byrhtric minister. + Ego Eadric minister.